SKOPSKIE KALE
Wysoko na wzgórzu stoi skopskie Kale, z widokiem na rzekę Wardar , przez wieki jest uważnym okiem na straży miasta. Jako najwyższe miejsce w Skopje, skopskie Kale zawsze było cenionym miejscem przez lokalnych mieszkańców. Bardzo dawno temu jeszcze za nim Turcy zbudowali ogromne mury twierdzy , które stoją do dnia dzisiejszego tutaj istniały osady . Najwcześniejsze ślady życia datują od neolitu i okresu wczesnego brązu, około 4 000 lat przed Chrystusem
Sama twierdza jest oryginalnie wzniesiona przez Bizantyjczyków w VI wieku naszej ery, Twierdzę zbudowano z kamiennymi murami które mają około 121 metrów (400 stopek) Po trzęsieniu ziemi w 1963 roku, okrągłe, prostokątne i kwadratowe wieże na Kale były konserwowane i odrestaurowane.
Skopskie Kale obecnie jest jedną z najlepszych atrakcji turystycznych w Skopje, które również pokazuje piękne widoki na miasto i znajduje się w pobliżu innych ciekawych miejsc miasta, jakim jest Stare turecka czarszija (handlowe miejsce).
MEGALITYCZNE OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE „ KOKINO”
Megalityczne obserwatorium astronomiczne Kokino znajduje się na około 30 kilometrów na północny wschód od Kumanowa. Miejsce jest o średnicy około 100 metrów, i leży na dwóch poziomach pod wierzchołkiem górskim Tatikjew Kamen na wysokości 1013 metrów n.p.m..Od odkrycia w 2001 roku, uważane jest za szczególną górską świętość z doby brązu. Przeprowadzone dokładne badania archeologiczne i astronomiczne pokazały, że miejsce zawiera wszystkie charakterystyki świętego miejsca a równocześnie i na starożytne obserwatorium do obserwowania ciał niebieskich na niebie
Najważniejszą charakterystyką obserwatorium są pozycje obserwowania. Na wschodnim horyzoncie były znalezione kamienne markery z których korzystano do wyznaczania wszystkich charakterystycznych ruchów Słońca i Księżyca. W obserwatorium korzystano z metody statycznego obserwowania , oznaczając pozycje Słońca podczas zimowego i letniego najdłuższego dnia (solstycja ), jak też dnia równego nocy . Przeprowadzone są archeologiczne wykopaliska na górnej platformie gdzie odkryto cenny materiał, w większości ceramiczne pozostałości, jak też kości zwierząt, piramidalne odważniki, pozostałości dwóch kamieni służących do szlifowania wykonane z łupków i płyt z suszonych alg .
OSADA STOBI
Dane historiograficzne i badania archeologiczne pozwalają nam zbudować odpowiedni historyczny obraz ówczesnej ludności i życia oraz wydarzeń powiązanych z miastem Stobi
Znalezione pozostałości z archaicznego i klasycznego okresu prawdopodobnie wyznaczają początek miasta. Mała ich ilość i brak źródeł w piśmie nie pozwalają na wysuwanie odpowiednich wniosków w związku z osadą i jej wielkością.
Najwcześniejszy zapis o Stobi znajduje się w książce Liwij*Ab Urbe Condita ( „ Od kiedy jest zbudowane miasto „) i dotyczy triumfu Filipa V nad Dardami. Liwij opowiada, że walka stoczona była w pobliżu Stobi w 197 roku przed Chrystusem. Jego druga informacja o Stobi prowadzi nas w czasy rzymskiej okupacji Macedonii i w 167 roku przed Chrystusem kiedy Stobi było głównym centrum handlowym soli w trzecim okręgu i jego nekropolia która pozwala śledzić dalszy rozwój miasta.
Handel i położenie Stobi głównie wznosiło ciągły rozwój podczas rzymskiego władania.
ANTYCZNE MIASTO HERAKLEA LYNCESTIS
Heraklea Lyncestis jest antycznym miastem leżącym w południowej części miasta Bitoli, u podnóża góry Baba. Nazwę jej dał Heraklei, mityczny bohater i założyciel macedońskiej królewskiej dynastii Argeadi o ile przymiotnik Linkestis oznacza „ linkestidcka pochodzi od nazwy regionu Lincestida w którym znajdowało się miasto. Miasto powstało w ciągu IV wieku przed naszą erą przez macedońskiego króla Filipa II Macedońskiego.
Na miejscu Heraklei znaleziono pozostałości kilku sakralnych budynków ozdobionych mozaikami podłogowymi wykonanymi w opus sectile i opus tessalatum, pochodzących z V i VI wieku . Chodzi o małą bazylikę (A), miejską bazylikę (B), wielką bazylikę (C) i bazylikę cezową (D) - położoną około 250 metrów od centralnej części miasta Heraklea, oprócz wczesnochrześcijańskich i średniowiecznych grobowców, następnie trem sądu z czasów rzymskich (II wiek n.e.), łaźnia rzymska ( II wiek n.e.) , teatr z rzymskiego okresu( II wiek n.e.) rezydencja biskupia z wczesno chrześcijańskiego okresu (IV do VI wiek) miejska pompa wodna wody zdatnej do picia z czasów Justyniana(562 r. n.e.) Dzisiaj na tym miejscu odbywają się różne imprezy kulturalne a dla turystów jest otwarte od 08:00 do 19:00 godziny , z wcześniejszym zgłoszeniem.
MARKOWI KULI (KULITE NA KRALI MARKO ) – PRILEP
Markowe wieże ( Wieże króla Marko) Prilep
Markowe wieże ( Wieże króla Marko) Prilep znajdują się na północnym zachodzie od Prilep, w Macedonii, nad prilepską osadą Warosz. Osiedle Markowi Kuli (Wieże króla Marko) znajduje się na jednej najbardziej malowniczej twierdzy średniowiecznej w Macedonii. Postawiona jest na 120 do 180 metrów wysokim wzgórzu, okolonym stromymi zboczami pokrytymi gęstymi granitowymi kamieniami. Do górnej część dawnej osady można dojść z północnej i południowej strony.
W ciągu czterdziestu lat badań archeologicznych , wykryto szczątki które wskazują na obecność wczesnej antycznej osady Keramija ( Ceramicznej). W okresie rzymskim ta mała wiejska osada rozszerzyła się w kierunku obszaru południowo zachodniego o czym świadczy niewielka ilość ornamentów marmurowych z jednej wczesnochrześcijańskiej bazyliki. Ściana na tym terenie datuje od XIII i XIV wieku i jest w dobrym stanie. Ściany są o grubości około jednego metra i są wykonane ze słabszego wapiennego tynku i opierają się na skałach wapiennych. Wewnętrzne ściany dzielą akropole na małe powierzchnie. Pałac Wolkaszina i Marko też tutaj był zmieszczony. Północna wrota ma złożoną podstawę co świadczy o tym , ze miała więcej dobudówek i rekonstrukcji na przestrzeni. Według niektórych znalezisk historycznych do drugiej połowy XIV wieku i nawet później tą twierdze broniło tylko 40 wojskowych. Osada była zmieszczona południowo od akropoli na powierzchni około 3,6 hektarów. Na północnej stronie są podwójne wrota a pomiędzy wejściem do nich duże strażnice. Na południowej ścianie znajdują się trzy dobrze zachowane wieże. Najniższy pas ściany złożony jest z rzędu niskich ścian wyciągniętych przerywaną linią. W zachodniej części są groby zmieszczone w skałach. W XIV wieku ta część służyła jak miejsce schronie się okolicznej ludności przed turecką inwazją
Po śmierci króla Marko w 1395 roku, osada była zdobyta przez tureckie wojska i dzięki temu życie zostało całkowicie ugaszone. Mieszkańcy dawnej osady rozpierzchli się po pobliskiej okolicy szukając schronienia. Wskutek czego u podnóża Markowych Wieży rozwinęła się osada z rozrzedzoną strukturą. Która była podzielona na małe sąsiedztwa a każde posiadało Cerkwię. W XIV wieku ta nowa osada otrzymała nazwę Warosz, pod którą jest do dzisiejszego dnia.
OCHRYD – ANTYCZNA LIHNIDA
Istnienie starożytnego miasta Lihnida (obecnie Ochryd) związana jest z legendą o Fenickim Kadmo, który wygnany z Teb, w Beocji , uciekł przed Enheljencami i założył miasto Lihnida na brzegu jeziora Ochrydzkiego. Lihnide z szerszym obszarem zamieszkiwały plemiona iliryjskie przewodzonych przez plemię Desaretes. Filip II, ojciec Aleksandra Wielkiego, w 353 p.n.e. wykonał inwazję na to miasto i od tego czasu Lihnida jest wymieniana jako nazwa miasta wzdłuż Jeziora Ochrydzkiego. Znaleziono kamień z napisem z czasów, gdy mieszkańcy wymieniani są jako Lyhnidzi.
Najstarsze informacje historyczne o mieście Lyhnida pochodzą z 217 r. p.n.e. i odnoszą się do niektórych rzymskich operacji wojskowych na tych terenach. Przed tymi wydarzeniami macedońscy imperatorzy rządzili miastem. Dalsza historia Lehnida pełna jest ciekawych wydarzeń. W 208 roku przed naszą erą miasto było pod okupacją niejakiego Eropa, podczas gdy w 196 r. p.n.e. iliryjski król Pleura stał się sprzymierzeńcem rzymskich zdobywców.
Nazwa miasta jest wymieniona w 170/169 r. p.n.e. jako rzymska baza wojskowa - okres wielu bitew z macedońskim królem Perseuszem. Jeszcze za czasów macedońskich królów Lyhnida była znana z kłutych monet (pieniędzy). Po jednej stronie monety została przedstawiona macedońska tarcza z gwiazdą pośrodku, a po drugiej stronie był napis Lihnida. Znaleziono tylko dwie z tych rzadkich monet, z których jedna znajduje się w Instytucie Ochrony Zabytków Kultury w Ochrydzie, a druga w Istambule (Konstantynopol)
BARGALA – SZTIP
Starożytne miasto Bargala pozostaje głównym źródłem materiałów z okresu starożytnego. Miasto Bargala jest również wymienione w dokumentach rady Halkedońskiej w 415 roku . Nazwa tego miasta znajduje się na inskrypcji z 371 roku, która jest pamiątkową - tablicą służącą do podniesienia wrót w mieście. Tablicę znaleziono w okolicy Hancze, na lewym brzegu rzeki Bregalnica. Ten pomnik pokazuje nam, gdzie znajdowało się starożytne miasto Bargala, którego nazwa jest pochodzenia trackiego.
Stara dawna osada o miejskim charakterze, zwana Bargala, znajdowała się w Dolni Kozjak. To miasto, pod koniec IV. wieku służyło jako wojskowy obóz rzymskich legionów w podboju Wschodu, gdzie zostało później zburzone. Mieszkańcy wybudowali nowe miasto na Kozjaczka Rzeka w Gornji Kozjak, co potwierdzają znaleziska archeologiczne.
Miasto stało się siedzibą biskupią od V do VI. Wieku. Miasto Bargala zostało zburzone, a mieszkańcy szybko się rozsiedlili. Tradycja kościelna starej siedziby biskupiej była kontynuowana w okresie słowiańskim w tym regionie. W niedawnych czasach archeolodzy z Instytutu i Muzeum Sztipu odkryli kolejną bazylikę z VI wieku. W Bargali były trzy bazyliki. Ponadto odkryto piwnicę z winami w północno-wschodniej części wykopalisk. Bargala pozostaje jednym z najstarszych historycznych miejsc i niekończącą się inspiracją dla archeologów z Macedonii.
SZTIPSKO KALE – ISAROT Sztipska twierdza – Isar
Twierdza Isar jest specjalną cechą miasta. Jest wzniesiona 150 metrów nad poziomem rzeki Bregalnica. W 2009 r. badacze odkryli 30 metrowy tunel prowadzący ze szczytu Isar do rzeki. Potwierdza to najsłynniejszą legendę miasta Sztipu, które zostało zdobyte przez tajemniczy tunel pod Isar. Badania przeprowadzone w minionym okresie jeszcze raz potwierdzają tylko jego głęboką historię.
Celem jest wykonanie konserwacji i rekonstrukcji twierdzy, która powinna być całkowicie oświetlona do końca 2011 roku. Twierdza znajduje się po lewej stronie rzeki Otini, dopływu rzeki Bregalnicy, która przechodzi przez miasto.
Lokalizacja Astibos jest potwierdzona archeologicznie poprzez liczne kamienne pomniki z II. do VI. wieku. Z tego czasu jest też tunel który powstał na wskutek przebicia granitowych skał ze szczytu Isar do Zachodniej Bregalnicy do poziomu jednej stopki . Pozostałości z wczesnochrześcijańskiej bazyliki z VI wieku odkryto we wschodniej części podnóża Isar.
ANTYCZNE MIASTO – STIBERA
Stibera albo jak archeolodzy lubią ją nazywać macedońskie Pompeja, jest to jedno z najstarszych miast w Macedonii, ale także jedna z najbardziej atrakcyjnych dzielnic miast starożytnych. Położone w pobliżu wsi prilepskiej Czepigowo, a jej szczątki znajdują się na południowych zboczach wzgórza Bastion a u jego podnóża płynie źródło Blato które wpływa do Czarnej Rzeki (Erigon). W tym miejscu znaleziono różne marmurowe dekoracje, posągi i popiersia, w tym posąg bogini Tihe na piedestale z napisem.
Świątynia składa się z nawy i sieni Jej ściany były zbudowane z kamienia i twardego tynku, a fundamenty były solidne i masywne. Metoda budowania nawy jest typowo rzymska. Ze znalezionych obiektów architektonicznych wyróżnia się starożytne gimnazjum. Składa się z dwóch osobnych budynków: sanktuarium i perystylu bohaterów i postumentów.
TWIERDZA SAMUELA
Twierdza w Ochrydzie nosi imię cara Samuela nazwana ze względu na fakt, że jeden z okresu jego panowania, on wybrał Ochryd jako stolicę swojego carstwa. Twierdza jest monumentalną budowlą , który jest nierozerwalnie związana z całą historią Ochrydu, od najdawniejszych czasów do czasów współczesnych. Miasto Lihnida i twierdza zostały po raz pierwszy wymienione przez Liwija w 209 r. p.n.e. za panowania macedońskiego króla Filipa V. Niniejsze dane mówią nam, że pod koniec III wieku p.n.e. twierdza był w pełni zbudowana i funkcjonowała w klucznych momentach historii miasta Lihnidy (Ochrydu).
Obecny wygląd twierdzy ze swoją wielkością, prawdopodobnie jest osiągnięty w IV wieku naszej ery, co widoczne jest na podstawie połączeń technicznych budowli – opus mixtum (dachówki postawione w czterech do trzech rzędów i pokrytych zaprawą wapienną). Ewidencja ze źródeł historycznych mówią , że ten rodzaj twierdzy miejskiej miał ważną rolę w obronie i dlatego w 479 roku król Gotów Wschodnich, Teodor Amali podczas swojej kampanii z Macedonii do Nowego Epiru nie mógł zająć Lihnidy ponieważ " miasto mieściło się w twierdzy i miało bogate źródła ( wody) wewnątrz ścian.
Twierdza, która w zależności od okoliczności historycznych była mniej lub bardziej skupiona na sobie , była niszczona lub była odnawiana . Jednakże, biorąc pod uwagę przestrzeń czasową późnego antyku do teraz zasadniczo pozostała niezmieniona; ponieważ za autentyczną formę jest zaakceptowana centralna część twierdzy od jej budowy pod koniec X i wczesnego XI. wiek. Jest to okres cara Samuela, kiedy Ochryd stał się stolicą pierwszego macedońsko - słowiańskiego carstwa, choć w nauce historycznej na to wydarzenie się patrzy ze zróżnicowaną notą. Po śmierci Samuela w roku 104, Wasyl II przejął Ochryd bez żadnej walki dlatego twierdza pozostała nieuszkodzona. W drugiej połowie XIV wieku, czyli w okresie panowania wielkiego parocha Andrea Gropata na całym regionie Ochrydzkim, twierdza została przebudowana i wzmocniona.